Veenknikmos

Klik op de afbeelding voor vergrote weergave met beschrijvende tekst

Veenknikmos (Bryum pseudotriquetrum)

Het zonder microscoop benoemen van knikmossen blijft een heikel iets. Op grond van het langs de stengel aflopende blad (slechts enkele Bryum-soorten hebben dit), de gelijkmatig over de rode stengel verdeelde blaadjes, de gezoomde bladrand en de kort uittredende nerf, de tweehuizigheid en de habitat heb ik dit knikmos als Veenknikmos bestempeld.

Stengels met onderaan roodbruin rhizoïden vilt (niet zichtbaar op de foto). Veenknikmos groeit in dichte, vaak meer dan 10 cm hoge zoden.

Peristoom - buitenste peristoom met gele, aan de onderzijde rode, en bovenzijde hyaline, grof papilleuse (= bobbelige), breed gezoomde tanden, binnenste peristoomtanden geel, met elk 3 wimpers met lange aanhangsels.

B. pallens (Roodknikmos) lijkt op Veenknikmos, maar dit knikmos heeft overtuigend rode blaadjes, loopt hooguit iets af op de stengel en heeft wijdere bladcellen.
B. weigelii (Bronknikmos) zou ook een kandidaat zijn. Dit is mos is bleekgroen, rood aangelopen en heeft opvallend breed op de stengel aflopende bladeren.
En dan zijn er nog een aantal andere geslachten die met Veenknikmos verward kunnen worden als er geen kapsels zijn. Gelukkig ontwaarde ik ergens aan de rand van de pol een geknikt kapsel!
Kenmerken van het geslacht Knikmos  (Bryum) waartoe Veenknikmos behoort.

-

SPECIFICATIES - veenknikmos
familieKnikmosfamilie (Bryaceae)
info familieKapsel aan de top van de kapselsteel geknikt. Dubbel peristoom.
Stengel regelmatig bebladerd, korter dan 1 cm, nooit met uitlopers. Blad langwerpig of breed lancetvormig met sierlijk toegespitste top, nooit 2-rijig getand (als Sterrenmos). Het blad van de knikmossen is rondom gezoomd - bladcellen smaller dan 20 µm, langwerpig-zeshoekig tot ruitvormig.
De geknikte kapsels zijn onderling verschillend getuige deze plaat:
Bryum kapsels
Vergelijk ook de verschillen in bladvorm:
Bryum blaadjes
naam veenknikmos (Bryum pseudotriquetrum)
waar natte grond in moeras, langs stroompjes, in duinvalleien, poelen en op natte rotsen
rijpe kapsels juni - september
specifiek mos tweehuizig- stengel vaak rood aangelopen, soms ook het blad, blad gelijkmatig over de stengel verdeeld, smalle zoom, dikke nerf eindigend in kort uitstekend puntje, blad aflopend, stengel met rood rhizoïden vilt
blad blad lang aflopend,lancetvormig, geleidelijk toegespitst, tot 4,5 mm lang, gelig-bruinig gezoomd, top zwak gezaagd, bladrand teruggeslagen, dikke nerf tot aan de top of naar buiten tredend. Bladbasis rood.
sporenkapsel knikkend, rijp bruin en onder de mond versmald, vrij groot (3,5 mm lang), hals even lang als het doosje en droog samengetrokken, deksel hoog gewelfd met spitsje, op lange kapselsteel.